UROCZYSTOŚCI PATRIOTYCZNO - RELIGIJNE
Odsłony: 368
28 sierpnia przypada Święto Lotnictwa Polskiego
28 sierpnia, po raz dwudziesty dziewiąty, obchodziliśmy Święto Lotnictwa Polskiego, wspólne dla lotnictwa cywilnego, wojskowego oraz przemysłu lotniczego. Data ta nie jest przypadkowa – 90 lat temu, 28 sierpnia 1932 roku, kpt. pil. Franciszek Żwirko oraz inż. pil. Stanisław Wigura odnieśli zwycięstwo w międzynarodowych zawodach samolotów turystycznych „Challenge International de Tourisme”. W trzeciej edycji tego prestiżowego turnieju lotniczego wzięły udział 43 samoloty z Niemiec, Francji, Włoch, Szwajcarii, Czechosłowacji i Polski (prócz Żwirki i Wigury w szranki stanęły także cztery inne drużyny polskie). Pilotując samolot RWD-6, skonstruowany i zbudowany w tym samym roku, wygrali oni ostatni etap zmagań, próbę prędkości maksymalnej na trasie trójkąta Berlin – Frankfurt nad Odrą – Doberlug – Berlin. Z pierwszą lokatą w klasyfikacji generalnej, pokonując faworytów - pilotów niemieckich, wygrali całe zawody, udowadniając, iż polski przemysł lotniczy mógł zaprojektować i wyprodukować konkurencyjny samolot dla najlepszych maszyn zagranicznych. Sukces naszych lotników stanowił kamień milowy w rozwoju polskiego lotnictwa sportowego, zainteresowanie tymi zawodami w okresie międzywojennym w Polsce można porównać do entuzjazmu towarzyszącego największym obecnie zawodom sportowym.
Jednakże święto poświęcone lotnictwu obchodzono już wcześniej, zresztą jego daty zmieniały się kilkukrotnie. Początkowo lotnicy świętowali 5 listopada, jako upamiętnienie pierwszego polskiego lotu bojowego, wykonanego w 1918 roku przez por. pil. Stefana Bastyra i por. obs. Janusza de Beauraina. Taki stan rzeczy miał miejsce aż do 1931 roku, w roku następnym, rozkazem marszałka Józefa Piłsudskiego, w związku z odsłonięciem w Warszawie Pomnika Lotnika w dniu 11 listopada 1932 r., właśnie dzień odzyskania niepodległości ustanowiono Świętem Lotnictwa Polskiego. Kolejną zmianę w kalendarzu przyniosła II wojna światowa. Po przegranej kampanii wrześniowej, ewakuowani, najpierw do Francji później zaś do Wielkiej Brytanii, polscy lotnicy, zebrali się 16 lipca 1941 r. na lotnisku Swinderby, gdzie Naczelny Wódz, gen. Władysław Sikorski uroczyście nadał sztandar Polskich Sił Powietrznych, symbol walki i poświęcenia na kolejne lata, zgodnie z widniejącym na nim hasłem „Miłość Żąda Ofiary”, i ustanowił, na pamiątkę tego wydarzenia, nową datę obchodów. Budowanie „nowych socjalistycznych porządków” zaowocowało wydaniem w sierpniu 1945 roku rozkazu nr 18, zmieniając termin Dnia Lotnictwa Polskiego na 1 września, kiedy to, zgodnie z rozpowszechnianymi ulotkami propagandowymi, miał ruszyć na front 1 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego „Warszawa”. W tym terminie celebrowano do 1950 roku, później wybierając 23 sierpnia (wtedy de facto wszedł do walki wspomniany wyżej 1 Pułk Lotnictwa wykonując pierwsze zadania bojowe na przyczółku warecko-magnuszewskim w 1944 r.), aż do zmiany w 1993 roku na obecnie obowiązujący 28 sierpnia.
Historia polskiego lotnictwa obfitowała w szereg sukcesów, ale i wydarzeń dramatycznych. Szczególnie działania militarne i ich bohaterowie zapadli nam w pamięci. Któż nie słyszał o Dywizjonie 303, a właściwie o 303 Dywizjonie Myśliwskim Warszawskim im. Tadeusza Kościuszki, bohaterze bitwy o Anglię w 1940 roku, o Witoldzie Urbanowiczu, Janie Zumbachu czy Stanisławie Skalskim, asie lotnictwa odznaczonym Złotym Krzyżem Virtuti Militari. To właśnie ten ostatni, jako gość honorowy, odsłonił w 1992 roku pomnik lotników w Gościńcu koło Polichna. W ten sposób ziemia chęcińska upamiętnia członków elitarnej szkoły szybowcowej LOPP Polichno - Pińczów im. gen. Leona Barbeckiego, którzy walczyli w czasie II wojny światowej oraz wszystkich, „którzy swe życie poświęcili Ojczyźnie”.
Kornel Morawski
Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej Gminy Chęciny
