Kościół Parafialny i ruiny dworu w Bolminie
Odsłony: 3582
Kościół Parafialny pw. Narodzenia NMP
Pierwszy, drewniany kościół pw. Przenajświętszej Niepodzielnej Trójcy, Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja został ufundowany przed 1573 r. przez właściciela wsi Stanisława Brzeskiego z Brześcia herbu Ciołek. Zgodnie z wolą syna fundatora - Jana - wybudowana została nowa fara, z miejscowego piaskowca i cegły. Przyjmuje się, że prace ukończono w 1604 r., o czym świadczyć może umieszczona nad arkadą tęczy data oraz tarcze herbowe fundatorów. W 1617 r. uroczystej konsekracji kościoła pw. Najświętszej Marii Panny dokonał biskup sufragan laodycejski Tomasz Oborski z polecenia arcybiskupa gnieźnieńskiego Wawrzyńca Gembickiego.
W centralnym punkcie ołtarza głównego znajduje się obraz Matki Bożej Pocieszenia, otaczany niezwykłą czcią przez mieszkańców. Wizerunek sięga prawdopodobnie XIV lub XV wieku, a odkryto go podczas prac konserwatorskich nad obrazem Matki Bożej Łaskami Płynącej. Obraz ten "przykrywał" wcześniejsze malowidło. Kiedy podjęto się renowacji wizerunku młodszego, ujawniły się warstwy dawniejsze. Obecnie w ołtarzu bocznym znajduje się wierna kopia obrazu Matki Bożej Łaskami Płynącej, wzorowana m.in. na zdjęciach z dawnych lat sprzed konserwacji. Starsze malowidło eksponowane jest za to ponad tabernaculum ołtarza.
Cennym źródłem wiedzy o właścicielach Bolmina i okolicznych dóbr oraz ich rodzinach są tablice epitafijne wmurowane w ściany kościoła. Najstarszą z nich jest marmurowa tablica Baltazara i Jędrzeja Żmijewskich z roku 1633, kolejna chronologicznie to tablica Marcina Zaborskiego z roku 1660. Z XIX stulecia: Eufrozyny i Anastazego Jarońskich (1815), Bogusława i Róży Czaplickich (1829), Franciszka Garnickiego (1824), Elżbiety z Borkowskich Czaplickiej (1835), Seweryny z Czaplickich Dąbskiej (1837), Izabelli Chwalibóg (1842), która zmarła po zaledwie 5 miesiącach życia, Ludwiny i Anny Bogusz (1846), które żyły tylko 9 i 15 lat.
Ruiny dworu
Niedaleko szkoły podstawowej, na niewielkim cyplu wzgórza, usytuowane są ruiny dawnego dworu szlacheckiego. Wzniesiony został prawdopodobnie w końcu XVI, kiedy właścicielami wsi Bolmin była rodzina Brzeskich. Wybudowano wtedy najpewniej główny korpus prostokątnego, piętrowego budynku. Istnieją także teorie, jakoby cały kompleks powstał dużo wczesniej, w XV lub nawet XIV wieku - nie ma na to jednak jednoznacznych dowodów. Przebudowy dworu dokonano w 1. poł. XVII, a następnie 1. poł. XVIII wieku. Właścicielami (od połowy osiemnastego stulecia) byli Czapliccy, którym część posiadłości skonfiskował rząd (1835 r.), a część udało się sprzedać kolejnym właścielom. Dwór zaczął popadać w ruinę, w czasie I wojny światowej uległ spaleniu, do dziś pozostaje stałą ruiną. Budowla posiada cechy dworu późnorenesansowego, przebudowanego nastepnie na barokowy. Elementy XIX-wiecznej dobudowy (np. ceglany portyk) nawiązują z kolei do stylu klasycystycznego.
